Các nghiên cứu lịch sử đã chỉ ra rằng trang phục và văn hóa thường đi liền với nhau. Mỗi một quốc gia đều có một loại trang phục truyền thống rất riêng biệt. Chúng đại diện cho nền văn hóa và linh hồn của quốc gia đó. Hanbok Hàn Quốc là trang phục truyền thống Hàn Quốc, được bạn bè quốc tế công nhận và mệnh danh là một trong những trang phục truyền thống đẹp nhất thế giới. Vậy hôm nay hãy cùng chúng mình điểm tên một vài loại hanbok nổi tiếng nhé!
Trang phục truyền thống Hàn Quốc – Hanbok Hàn Quốc là gì?
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu Hanbok Hàn Quốc là gì. Hanbok truyền thống (Hàn phục), hay còn được gọi là Chosŏn-ot. Là một loại trang phục truyền thống của Hàn Quốc có từ thời Joseon. Trong thời kỳ đó, hanbok là trang phục Hàn Quốc thường nhật. Mọi người mặc chúng và dựa vào chất liệu để phân biệt địa vị, thứ bậc. Chỉ cần nhìn vào trang phục là có thể biết được người đó thuộc tầng lớp nào, làm nghề gì.
Tuy nhiên, ngày nay, người dân Hàn chỉ còn mặc đồ truyền thống Hàn Quốc vào các dịp lễ tết, dịp cưới xin hoặc mừng thọ 60 tuổi.
Hanbok là một loại trang phục phù hợp với truyền thống Hàn Quốc bởi sự kín đáo và thanh lịch mà nó mang lại.
Kết cấu của Hanbok
Vì là nước hàn đới nên trang phục mùa đông Hàn Quốc phải may bằng vải bông dày để giữ ấm cơ thể. Thậm chí người dân ở phương Bắc còn phải lót thêm một lớp lông ở bên trong áo hanbok để tránh khỏi cái giá rét khắc nghiệt của mùa đông.
Đồ truyền thống của Hàn Quốc cũng có sự khác biệt khá nhiều giữa nam và nữ.
Hanbok nam gồm jeogori, quần baji và durumagi. Jeogori là áo truyền thống Hàn Quốc, dài đến ngang hông. Quần baji rộng và bó gấu. Còn durumagi là áo choàng dài, có thể dài đến đầu gối hoặc hơn tùy vào phẩm cấp. Ngoài ra ở nam còn có mũ (gat), dây lưng dalleyong và giày.
Hanbok nữ phức tạp hơn so với nam, có 2 phần chính là jeogori và chima. Jeogori của nữ cũng là áo truyền thống của Hàn Quốc nhưng là dạng áo khoác ngắn. Thường ngắn vừa đủ che ngực hoặc dài đến eo. Đi cùng với áo Hàn Quốc jeogori đó là nơ otgoreum. Nơ này được làm từ hai dải vải dài buộc chặt vào nhau. Phần chima là chân váy dài, được may từ vải hình chữ nhật có nếp gấp. Đi kèm với đó là tất trắng beoson và giày thêu hình mũi thuyền.
Vì quần áo truyền thống Hàn Quốc coi trọng sự kín đáo nên cả nam và nữ đều có một lớp lót trong màu trắng cũng gọi là jeogori.
Áo hanbok Hàn Quốc dành cho thường dân
Thời cổ đại, thường dân chỉ được gọi là “dân đen”, không có tầm quan trọng và địa vị. Vậy nên họ chỉ được phép mặc trang phục hanbok làm từ sợi bông thông thường, có màu trắng.
Trong một số ngày lễ đặc biệt, họ được phép mặc những trang phục Hàn Quốc truyền thống có màu sắc dịu nhẹ. Những trang phục này thường có màu hồng nhạt, xanh lá cây nhạt, xám hoặc tím than.
Hanbok hoàng cung và quý tộc
Hanbok hoàng tộc hoặc giới thượng lưu Hàn Quốc thường mặc áo hanbok dệt từ sợi cây gai hoặc một loại vải nhẹ cao cấp. Đặc biệt, các loại hoa văn trên áo hanbok Hàn Quốc còn được dùng để phân biệt phẩm cấp.
Giới quý tộc và thượng lưu Hàn Quốc hanbok của họ thường có màu sắc rực rỡ. Những màu tươi sáng dùng cho trẻ em. Lớp trung niên sử dụng gam màu dịu hơn. Còn các bô lão thường mặc những bộ trang phục có màu sắc trầm tính.
Áo cưới truyền thống Hàn Quốc
Khác với quần áo truyền thống của Hàn Quốc ngày thường, trang phục áo cưới truyền thống Hàn Quốc cầu kỳ hơn rất nhiều.
Thường trang phục truyền thống Hàn Quốc vào ngày cưới mang màu sắc vô cùng rực rỡ. Màu chủ đạo sẽ là màu đỏ. Cùng với các họa tiết mang màu sắc may mắn như xanh lá cây, trắng, xanh nước biển,…
Đi cùng với trang phục này sẽ là mũ cao cho nam và nhiều phụ kiện cầu kỳ khác cho nữ.
Hanbok trẻ em
Ngay từ khi sinh ra, trẻ em Hàn Quốc đã được mặc trang phục truyền thống Hàn Quốc. Những bộ hanbok Hàn Quốc trẻ em được gọi là Be Ne Ot. Những bộ hanbok Hàn Quốc cho trẻ nhỏ này thường dùng màu sắc sáng, tươi vui.
Hanbok Hàn Quốc cho trẻ nhỏ gồm áo cheonbok dài màu xanh mặc ngoài durumagi và một chiếc mũ đen có dải dài phía sau. Đặc biệt, trang phục truyền thống Hàn Quốc cho trẻ nhỏ còn được thêu các biểu tượng liên quan tới đứa trẻ lên vải.
Theo truyền thống, ban đầu bộ hanbok Hàn Quốc đặc biệt này chỉ có con trai của các tầng lớp quý tộc được mặc. Nhưng dần dà được dùng cho mọi tầng lớp vả cả các bé gái. Tuy nhiên vẫn có sự khác nhau giữa các kiểu may.
Hiện nay, người Hàn vẫn giữ được phong tục mặc Hanbok cho trẻ nhỏ vào các dịp mới sinh, sinh nhật tròn 1 tuổi, khi làm lễ cưới và khi mừng thọ 60 tuổi. Đây là một nét đẹp cần phải giữ gìn và phát huy để tôn vinh trang phục và văn hóa dân tộc.
Hanbok cách tân
Mỗi người Hàn đều sở hữu cho mình một bộ Hanbok truyền thống trong tủ đồ. Tuy nhiên, để thích ứng với cuộc sống hiện đại, nhiều nhà thiết kế đã cho ra đời các mẫu áo Hanbok cách tân, áo hanbok cách điệu hay trang phục Hàn Quốc hiện đại để đáp ứng thị hiếu khách hàng.
Hai loại hanbok cách tân đang có trên thị trường là Saenghwal Hanbok và Gaeryang Hanbok. Cả 2 loại hanbok cách tân này đều có sự phát triển chất liệu và thay đổi về kết cấu. Saenghwal Hanbok thì thiên về sự tiện dụng để mặc hằng ngày. Còn Gaeryang thì đề cao tính thời trang, táo bạo của trang phục.
Về chất liệu thì có sự phong phú hơn. Ngoài những chất liệu của trang phục truyền thống, trang phục Hàn Quốc hiện đại được may từ nhiều loại vải (satin, lụa, muslin,…) với màu sắc phong phú, thể hiện phong cách cũng như mục đích của người mặc.
Kết cấu thay đổi chủ yếu ở độ dài phần áo hanbok jeogori và chima. Jeogori được rút ngắn lại vừa đủ che ngực còn cạp của chima được nâng lên mặc quá ngực. Từ đó tạo độ xòe và tôn vóc dáng người mặc, giảm đi sự vướng víu ban đầu.
Tuy còn nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề hanbok cách tân, nhưng không thể không phủ nhận rằng trang phục Hàn Quốc hiện đại vừa có thể lưu giữ những nét truyền thống trong trang phục và văn hóa, vừa góp phần quảng bá hình ảnh Hàn Quốc đến với bạn bè quốc tế.
Cách mặc Hanbok
Thời xưa, hanbok Hàn Quốc rất được coi trọng, vì đây là một loại trang phục cổ trang Hàn Quốc nên quy định khi mặc Hanbok cũng rất nghiêm ngặt. Có rất nhiều cách mặc hanbok tùy vào từng loại hanbok nhất định. Nhưng nhìn chung vẫn theo một quy trình như sau:
- Đối với hanbok nữ, phần áo hanbok lót màu trắng sẽ được mặc trước và cố định váy bằng dây buộc. Sau đó làm tương tự với phần hanbok chính mặc bên ngoài. Khi thắt nơ otgoreum, cần đặc biệt lưu ý thắt sao cho đúng và đẹp. Nơ cần được thắt về bên tay phải người mặc, phải có độ rủ mềm mại vừa phải để giữ được nét nữ tính uyển chuyển của phái nữ. Đặc biệt, vải áo không được để nhàu và chân váy chima phải giữ được nếp, độ phồng ban đầu.
- Với hanbok nam, cũng giống như nữ, đầu tiên là mặc phần baji lót màu trắng trước rồi mặc jeogori. Sau đó mặc baji và durumagi lớp ngoài. Riêng với durumagi thì chỉ cần khoác bên ngoài rồi dùng dalleyong hoặc thắt lưng bản to (thường là người có địa vị) để cố định. Trên delleyong có thể treo thêm ngọc bội hoặc dây kết để trang trí. Nếu là áo khoác dáng giống jeogori thì mặc tương tự, dây buộc thường được buộc rủ về bên tay phải.
Một số phụ kiện đi cùng Hanbok
Bởi vì hanbok là trang phục không có túi nên người mặc thường đem theo túi nhỏ để đựng đồ. Khi mặc hanbok vào các dịp lễ hội cũng cần trang điểm, cài phụ kiện lộng lẫy. Có rất nhiều phụ kiện đi kèm được cùng hanbok, ví dụ như:
- Daenggi: Dải băng dùng để trang trí và buộc cố định mái tóc người con gái;
- Norigae: rất phổ biến với phụ nữ Hàn, từ thường dân, quý tộc đến hoàng tộc. Đây là một sợi dây được treo ngoài áo choàng hoặc ngang eo để trang trí;
- Jumeoni: túi nhỏ, thường làm bằng lụa có thêu trang trí. Jumeoni có hiều hình dáng khác nhau, sử dụng như ví tiền bây giờ;
- Các loại trâm cài tóc, hoa cài, mũ đội,…
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy những phụ kiện này tại các cửa hàng bán hanbok Hàn Quốc.
Vậy bạn đã bao giờ thắc mắc có thể mua hanbok ở đâu hay cách để sở hữu một bộ trang phục truyền thống Hàn Quốc chưa?
Hiện nay có rất nhiều cơ sở cho thuê quần áo, trang phục biểu diễn tại Việt Nam có hanbok. Giá tiền khi thuê cũng khá rẻ so với giá mua của một bộ hanbok Hàn Quốc đúng chuẩn. Hoặc nhiều bạn trẻ năng động đã tự chọn cho mình cách may hanbok đơn giản, vừa giúp tiết kiệm chi phí lại có thể thiết kế và phối màu theo sở thích.
Cũng giống như áo dài Việt Nam, hanbok Hàn Quốc đã trải qua bao thay đổi cùng thăng trầm của lịch sử nhưng vẫn giữ vẹn nguyên những giá trị tinh thần và văn hóa mà tổ tiên truyền lại. Cho dù có là hanbok truyền thống hay hanbok cách tân thì đây vẫn là một biểu tượng văn hóa nghìn đời, là linh hồn của người dân Hàn Quốc.
Hy vọng bài viết này của chúng mình đã giúp các bạn hiểu hơn về trang phục và văn hóa của xứ sở kim chi thơ mộng nhé!